دیتاسنتر چیست؛ ۴ نوع مرکز داده و اجزای داخلی آن

اگر یک مرکز داده در مقیاس بزرگ با هزاران سرور و واحد ذخیره سازی و یا حتی یک شبکه کوچک و منطقه ای از سرورها داشته باشید، سرورها باید ۳۶۵ روز در سال، هفت روز در هفته و ۲۴ ساعت در روز کار کنند. بنابراین، پیشگیری از خرابی فیزیکی و قطعی برق و حوادث برای سرورها بسیار مهم است. دیتاسنتر مرکزی است که همه موارد اعم از نگهداری، تداوم و ایمن نگه داشتن داده‌های شما را به عهده دارد. در این مقاله به شما خواهیم گفت دیتا سنتر چیست و در ادامه با انواع و اجزای داخلی آن آشنا خواهیم شد.

دیتا سنتر چیست؟

مراکز داده، امکاناتی از یک یا چند ساختمان است که زیرساخت‌های محاسباتی متمرکز، سرورها، تجهیزات ذخیره سازی، شبکه و… را در خود جای داده است. حتما میدانید که در این دنیای پیشرفته اپلیکیشن‌ها، کلان داده‌ها و دنیای دیجیتال، نمی‌توانید بدون زیرساخت‌های محاسباتی پیشرفته، در صدر صنعت خود باقی بمانید.

نقش اصلی مرکز داده، پشتیبانی از برنامه‌های کاربردی و بار کاری حیاتی است که سازمان‌ها برای پیشرفت تجارت خود از آن‌ها استفاده می‌کنند. در این مقاله، ما دقیقاً آنچه را که در یک مرکز داده وجود دارد، انواع مختلف و رتبه‌بندی‌های ردیف، سیستم‌های حیاتی برای به حداکثر رساندن زمان آپدیت، و نحوه پیدا کردن مکان مناسب در صورتی که قصد دارید یکی از خود را بسازید، بررسی می‌کنیم.

دیتاسنتر چگونه کار می‌کند؟

مرکز داده برای رسیدگی به حجم بالای داده و ترافیک با حداقل تأخیر طراحی شده است که آن را به ویژه برای موارد استفاده زیر مفید می‌کند:

• ابر خصوصی: میزبانی برنامه‌های تجاری داخلی مانند CRM، ERP و غیره.
• پردازش داده‌های بزرگ، تقویت یادگیری ماشین و هوش مصنوعی.
• تراکنش‌های تجارت الکترونیک با حجم بالا.
• تقویت سیستم عامل‌ها و جوامع بازی آنلاین.
• ذخیره سازی داده‌ها، پشتیبان گیری، بازیابی و مدیریت.

مثال‌های دیگری نیز وجود دارد، اما موارد بالا برخی از رایج‌ترین موارد استفاده برای کسب و کارها هستند.

البته، در سال 2021، می‌توانید تمام پردازش داده‌ها را به یک شخص ثالث مانند AWS یا Google Cloud برون سپاری کنید. اما برای یک شرکت همیشه آسان نیست که به شخص دیگری اجازه دسترسی به داده‌ها را بدهد. بنابراین اگر هرگز نمی‌خواهید ابر خصوصی برنامه‌ها و داده‌های بزرگ شما در دسترس باشد، استفاده از مراکز داده یک ضرورت است.

انواع دیتاسنتر

انواع زیادی از مراکز داده وجود دارد که ممکن است برای نیازهای شرکت شما مناسب باشند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:

۱- دیتاسنتر سازمانی

مرکز داده سازمانی یک مرکز داده کاملاً متعلق به شرکت است که برای پردازش داده‌های داخلی و میزبانی برنامه‌های کاربردی حیاتی استفاده می‌شود. مراکز داده سازمانی توسط یک شرکت ساخته شده و برای کاربران نهایی آن بهینه شده است. مرکز داده متعلق به یک شرکت است و معمولاً در محل آن قرار دارد.

بنابراین این شرکت مسئولیت نگهداری و مدیریت زیرساخت و اجزای IT آن را نیز بر عهده دارد. تفاوت عمده بین مرکز داده (منطقه) ارائه دهنده خدمات ابری و مرکز داده سازمانی، مقیاس پذیری است. از آنجایی که مراکز داده سازمانی برای خدمت به یک سازمان خاص ساخته شده اند، نیازی به بزرگی ندارند.

۲- مراکز داده کولوکیشن

مرکز کولوکیشن به عنوان “carrier hotel” نیز شناخته می‌شود – نوعی مرکز داده است که می‌توانید تجهیزات، فضا و پهنای باند را از صاحب مرکز داده اجاره کنید.

به عنوان مثال، به جای اجاره یک ماشین یا سرور مجازی از یک ارائه دهنده کلاود، می‌توانید مقدار مشخصی از سخت افزار آنها را مستقیماً از مراکز داده اجاره کنید. در مقایسه با یک مرکز داده خدمات مدیریت شده، در اینجا شرکت اتاقی را در یک مرکز داده اجاره می‌کند که به زیرساخت‌های موجود مانند خنک کننده، پهنای باند و اقدامات امنیتی مجهز است.

۳- مراکز داده خدمات مدیریت شده

مراکز داده خدمات مدیریت شده توسط شخص ثالث به نمایندگی از یک شرکت مدیریت و سرویس می‌شوند. این شرکت کلیه تجهیزات و زیرساخت‌ها را اجاره می‌دهد تا هزینه اضافی نداشته باشد.

مرکز داده مدیریت شده نوعی مدل مرکز داده است که در یک ارائه دهنده خدمات مرکز داده شخص ثالث مستقر، مدیریت و نظارت می‌شود. این مرکز داده ویژگی‌ها و عملکردی شبیه به یک مرکز داده استاندارد را از طریق یک پلت فرم خدمات مدیریت شده (MSP) ارائه می‌دهد.

۴- دیتاسنترهای ابری

این نوع مراکز داده خارج از محل مرکز داده دارای ارائه دهندگان ابری عمومی‌مانند خدمات وب آمازون (AWS) مایکروسافت (آژور) یا IBM Cloud است که میزبان داده‌ها و برنامه‌های شما هستند. مسئولیت نگهداری و مدیریت داده‌ها بر عهده ارائه دهنده مربوطه می‌باشد.

با استفاده از خدمات ابری شخص ثالث، می‌توانید یک مرکز داده مجازی در فضای ابری راه اندازی کنید. این مفهوم مشابه کولوکیشن است، اما ممکن است به جای اجاره کردن سخت افزار و پیکربندی آن، از خدمات خاصی استفاده کنید.

برخلاف یک مرکز داده سازمانی، یک مرکز داده ارائه دهنده خدمات ابری خدمات ابری را به سازمان‌ها در سراسر جهان ارائه می‌دهد. این بدان معنی است که آنها احتمالاً عظیم خواهند بود.

اجزای اصلی مرکز داده

۱- امکانات

در بیشتر موارد، مکان‌هایی که مرکز داده را میزبانی می‌کنند، دقیقاً برای همین منظور ساخته شده‌اند. به این ترتیب، سقف آنها ممکن است بالاتر از سقف‌های سرورهای‌ معمولی باشد. این به این دلیل است که برای قفسه‌ها و سیستم‌های سقفی به ارتفاع اضافی نیاز است.

گاهی اوقات، یک مرکز داده می‌تواند تنها یک طبقه از یک ساختمان استاندارد را اشغال کند. همچنین به فضایی اطلاق می‌شود که برای راه اندازی کلیه تجهیزات IT در دسترس است. ارائه دسترسی تمام وقت به داده‌های حیاتی چیزی است که مراکز داده را به پرمصرف ترین امکانات تبدیل می‌کند

۲- اجزای اصلی

شامل کلیه تجهیزات و نرم افزارهای مورد نیاز برای عملیات فناوری اطلاعات و ذخیره سازی داده‌ها و برنامه‌ها می‌باشد. علاوه بر این، ممکن است شامل دستگاه‌های ذخیره سازی، سرورها، زیرساخت شبکه و عناصر امنیت اطلاعات باشد.

۳- زیرساخت پشتیبانی

از آنجا که پایداری و آپ تایم بالا رکن اساسی هر سروری می‌باشد، زیرساخت پشتیبانی شامل تمام تجهیزاتی است که به ارائه بالاترین پایداری موجود از نظر زمان کار کمک می‌کند.

۴- کارکنان عملیاتی

کارکنان عملیاتی همان نیروی پشتیانی مورد نیاز برای نظارت بر عملیات و حفظ فناوری اطلاعات و تجهیزات زیرساختی به صورت ۲۴ ساعته و در هر روز هفته می‌باشند که با ارائه خدمات مدیریت سرور و نظارت و بررسی آپتایم سرورها پشیبانی کاملی به شما ارائه میدهند.

مراکز داده اغلب کارکنان فنی ۲۴ ساعته در دسترس دارند و در صورت بروز مشکل در سرور شما، مانند قطع شدن یا خرابی سرور، می‌توانند به سرعت آن را بررسی نمایند.

چرا دیتاسنتر برای کسب و کارهای آنلاین مهم است؟

اکثر برنامه‌های کاربردی و فعالیت‌های تجاری در یک شرکت داده‌هایی را تولید می‌کنند که باید به طور ایمن ذخیره شوند. به عنوان مثال:

• ایمیل‌ها و داده‌ها
• برنامه‌های بهره وری
• وب سایت‌ها
• معاملات آنلاین
• داده‌ها در ابزارهای CRM
• برنامه ریزی منابع شرکت
• بانک‌های داده
• کلان داده و هوش مصنوعی
• دسکتاپ‌های مجازی
• خدمات ارتباطی و همکاری

شرکت‌های بزرگ حجم عظیمی‌ از داده‌ها را جمع آوری می‌کنند که به سرورهای لینوکس یا ویندوزی زیاد و فضای ذخیره سازی زیادی نیاز دارد. اغلب، یک اتاق سرور ساده دیگر برای مقابله با این حجم داده کافی نیست.

علاوه بر این، تعمیر و نگهداری آن می‌تواند پیچیده باشد. هزینه‌های بالای انرژی و در برخی موارد حتی نظارت شبانه روزی برای جلوگیری از خرابی سرورها و جلوگیری از حملات سایبری، برخی از شرکت‌ها را به محدودیت‌های خود سوق می‌دهد.

اینجاست که مراکز داده می‌توانند مفید باشند: داده‌ها در مکانی امن ذخیره می‌شوند که شبانه‌روز نظارت می‌شود. علاوه بر این، یک مرکز داده مکانیزم‌های کنترل دما را نصب می‌کند تا از گرم شدن بیش از حد سرورهای خود جلوگیری کند.

در عین حال، منبع تغذیه اضطراری تضمین می‌کند که داده‌ها به صورت ایمن ذخیره می‌شوند و خطر خرابی سرور کاهش می‌یابد. بسته به نوع مرکز داده، شرکت‌ها معمولاً فقط هزینه فضا و برق مصرفی خود را پرداخت می‌کنند. در مقابل، آنها در زمان مدیریت و زیرساخت صرفه جویی می‌کنند و می‌توانند روی تجارت اصلی خود تمرکز کنند.

مقایسه مرکز داده داخلی با مرکز داده ابری

یک مرکز داده ابری به طور قابل توجهی با یک مرکز داده سنتی متفاوت است. هیچ چیز مشابهی بین این دو سیستم محاسباتی وجود ندارد به جز این واقعیت که هر دو داده‌ها را ذخیره می‌کنند. یک مرکز داده ابری به طور فیزیکی در دفتر یک سازمان خاص قرار ندارد – همه آن آنلاین است!

تفاوت اصلی بین ابر عمومی‌و مرکز داده در محل ذخیره داده‌ها است. در یک مرکز داده، داده‌ها اغلب در محل سازمان شما ذخیره می‌شوند. برخی از مراکز داده ممکن است در مکان‌هایی باشند که متعلق به سازمان شما نیستند. در این مورد، مرکز داده شما در فضای کالوکیشن قرار دارد. فضای ابری کاملاً خارج از محل است و داده‌های شما از هر نقطه از طریق اینترنت قابل دسترسی است.

ارتباط بین‌ هاستینگ‌ها و دیتاسنترها

مراکز داده مکان‌های فیزیکی هستند که سرورها را در خود جای می‌دهند. معمولاً برای هر شرکت یا سازمانی یک مرکز داده وجود دارد که میزبان داده‌ها است، اما برخی از شرکت‌ها برای صرفه‌جویی در هزینه‌ سرور را به اشتراک می‌گذارند.

استارت‌آپ‌ها ممکن است تصمیم بگیرند مرکز داده خصوصی خود را ایجاد کنند تا از پرداخت هزینه‌ها (از منابع برق پشتیبان گرفته تا مشخصات سخت‌افزاری) اجتناب کنند و آن را به دلخواه خود سفارشی کنند.

شرکت‌های هاستینگ میتوانند با ارائه خدمات بیشتر از جمله تهیه‌ هارد و سرور و ارائه مشاوره در خصوص انتخاب بهترین سرور برای کسب و کار به شما کمک کنند. یکی از مهم‌ترین مواردی که هنگام خرید سرور باید در نظر بگیرید، دیتاسنتر مورد استفاده شرکت هاستینگ مد نظر شماست. بهتر است مراکز داده (داخلی و خارجی) بهترین باشند.

کلام آخر

حتی در حالی که دنیای رایانش ابری با قوانین سخت‌گیرانه‌تر و انتظارات مشتریان بالاتر به رشد خود ادامه می‌دهد، ما شاهد بازگشت به مرکز داده، اغلب در شبکه‌ای از مراکز داده کوچک‌تر «Edge» یا «Micro» هستیم. اگر به دنبال راه‌اندازی مرکز داده خود هستید و می‌خواهید زمان کار و کارایی را به حداکثر برسانید، وب رمز می‌تواند به عنوان مغز مرکز داده شما عمل کند و برج‌های خنک‌کننده، سیستم‌های آب و هوا و موارد دیگر را برای بهینه‌سازی عملکرد و طول عمر تجهیزات مدیریت کند.