برنامه نویسی چیست؛ ۷ حوزه پرطرفدار و ۵ زبان رایج آن

امروزه از برنامه‌ نویسی به عنوان یکی از شغل‌های پرطرفدار و پردرآمد یاد می‌کنند. برنامه نویسی آنچنان در میان مردم محبوب می‌باشد، که تقریبا همه‌ی افراد با آن آشنا هستند. همانطور که می‌دانید، زبان‌های برنامه نویسی در انواع مختلفی وجود دارند.

وجود زبان‌های برنامه نویسی متفاوت، تمایل افراد را برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس افزایش می‌دهد. به همین منظور امروز می‌خواهیم بگوییم برنامه نویسی چیست، انواع آن کدامند و فواید یادگیری آن را بشناسیم.

برنامه نویسی چیست؟ (به زبان ساده)

اگر بخواهیم برنامه‌ نویسی را به زبان ساده تعریف کنیم، می‌توانیم بگوییم مجموعه‌ای از دستورات و کد‌هایی هستند که سیستم‌ها می‌توانند درک کنند، و خط به خط این دستورات را اجرا کنند. به عبارتی منظور از برنامه نویسی آن قطعه کد‌هایی است، که باعث برقراری ارتباط میان انسان و ماشین می‌شود.

البته لازم به ذکر است که این قطعه کدها توسط برنامه نویس‌ها نوشته می‌شود. به طور کلی برنامه نویس یا Programmer کسی است که با استفاده از زبان‌های برنامه نویسی کدها را می‌نویسد و برای اجرا به کامپیوتر می دهد.

برای درک بهتر به این مثال دقت کنید. تصور کنید قصد پختن کیک هویجی را دارید، اما طرز تهیه آن را نمی‌دانید. بنابراین شما تصمیم می‌گیرید برای پخت کیک از یک کتاب آشپزی استفاده کنید تا مطابق دستورات کتاب عمل کنید.

در اینجا شمایی که طبق دستورات پیش می‌روید، حکم کامپیوتر و فردی که دستور پخت کیک هویج را نوشته است، حکم برنامه نویس را دارد. در‌واقع، این برنامه‌ها هستند که به کامپیوتر‌ها فرمان می‌دهند تا دستوری را اجرا کنند و الگوریتم‌های کامپیوتری را خلق کنند. با این وجود، همه‌ی اینها فقط بخشی از برنامه نویسی را شامل می‌شوند.

تاریخچه برنامه نویسی

مفهوم برنامه نویسی برای اولین بار در قرن نوزدهم در سال 1883 توسط  آدا لاولیس (Ada Lovelace) که یک ریاضی‌دان و نویسنده‌ی انگلیسی بود، شناخته و تعریف شد. او در 10 دسامبر سال 1815 میلادی در بریتانیا متولد شد.

خانم آدا لاولیس در سن 17 سالگی هنگام کار بر پروژه موتور تحلیلی (Analytical Engine) دانشمند و مخترع معروف چارلز ببیج (Charles Babbage)، دریافت که این کامپیوتر ابتدایی کارهای پیچیده‌تری از محاسبات ساده ریاضی را می‌تواند انجام دهد. این کامپیوتر ابتدایی دستگاهی بود، که می‌توانست دستور‌العمل‌ها و حافظه‌ی خود را اصلاح و در آن‌ها تغییراتی بوجود آورد.

بنابراین شروع به نوشتن اولین الگوریتم برنامه نویسی برای ارتباط با این موتور تحلیلی کرد و به این ترتیب، تبدیل به اولین برنامه نویس دنیا شد. او الگوریتمی را طراحی کرد که موتور تحلیلی با استفاده از آن می‌توانست اعداد برنولی را محاسبه کند. موتور تحلیلی تعدادی از مفاهیم محاسباتی را به دنیا ارائه کرد که حتی امروزه هم از آن‌ها استفاده می‌شود.

زبان برنامه نویسی چیست؟

در بخش‌ قبلی با مفهوم برنامه نویسی آشنا شدیم. حال می‌خواهیم با مفهوم زبان برنامه نویسی آشنا شویم. زبان برنامه نویسی نوعی زبان نوشتاری (گرافیکی) می‌باشد، که با استفاده از آن برای کامپیوترها دستوراتی را مشخص می‌کنند. زبان برنامه نویسی از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا‌که انسان فقط به وسیله‌ی یکی از زبان‌های برنامه نویسی می‌تواند کامپیوترها را هدایت کند تا در نهایت بتوان وظایف تکراری را به کامپیوترها واگذار کرد.

البته این روز‌ها کاربرد سیستم‌های کامپیوتری بسیار فراتر از انجام وظایف تکراری است و با استفاده از زبان‌های برنامه نویسی می‌توان کارهای بسیار بیش‌تری را محول کرد.

اما سوالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید این است که آیا یادگیری برنامه نویسی و آشنایی با یک زبان برنامه نویسی کاری دشوار است؟ برای پاسخ به این سوال می‌توان گفت که  در حال حاضر هزاران زبان برنامه نویسی در دنیا وجود دارد و هر ساله زبان‌های برنامه نویسی جدیدی هم عرضه می‌شوند.

یادگیری هر زبان برنامه نویسی سختی‌های خود را دارد. ولی برای یادگیری زبان برنامه نویسی تنها باید تکرار و تمرین کرد. همچنین می‌توانید برای سهولت کار از فریم ورک های فرانت اند و یا فریم ورک های بک اند استفاده کنید.

برخی از زبان‌های برنامه نویسی به صورت دستوری (Imperative) هستند، یعنی به عنوان دنباله‌ای از عملیاتی برای اجرا نوشته می‌شوند. این در حالی است که، زبان‌های برنامه نویسی دیگری هم وجود دارند که، از حالت اعلانی (Declarative) بهره می‌برند. یعنی شرایطی که در آن نحوه رسیدن به نتیجه تعیین نمی‌شود، بلکه نتیجه مورد انتظار تعیین می‌شود.

کاربرد برنامه نویسی

حال شاید برای شما این سوال پیش بیاید که اصلا کاربرد برنامه نویسی چیست و در اصل به چه کاری می‌آید؟ برای پاسخ به این سوال باید گفت که برنامه نویسی به همه کار می‌آید. تنها کافی است به اطراف خود نگاه کنید.

تمامی وسایل از تلویزیون، یخچال، ماکروویو گرفته تا گوشی موبایل، تبلت و کامپیوتر‌ها همگی با دستورات کد‌نویسی اجرا می‌شوند. بنابراین به جرات می‌توان گفت، در دنیای امروز برنامه نویسی نقش مهم و موثری را در زندگی بشر می‌گذارد.

کاربرد برنامه نویسی نه تنها در مسائل پیشرفته‌ای مانند پروژه‌های بزرگ هوش مصنوعی وجود دارد، بلکه در ساده‌ترین مسائل هم کاربرد دارد. کاربرد برنامه نویسی یعنی شما می‌توانید با یک کلیک ساده کالا‌ی جدید خود را اینترنتی سفارش دهید. یا می‌توانید وقت دکتر خود را رزرو کنید، و یا حتی از وب اپلیکیشن مورد نظر خود را استفاده کنید. کاربرد برنامه نویسی یعنی اینکه دولت‌ها می‌توانند مسائل بحرانی را بسیار سریع‌تر به سمت کنترل شده مدیریت کنند. یعنی همه‌ی این موارد بدون برنامه نویسی ممکن نیست.

در یک جمله می‌توان گفت، برنامه نویسی به همه‌ی جهان کمک می‌کند. کاربرد‌های برنامه نویسی بسیار متنوع می‌باشد و برنامه نویسی مزایای زیادی را برای دنیا به همراه دارد. به عنوان مثال، در تحقیق و توسعه، بازاریابی و عملیات تجاری، امنیت سایبری، هوش مصنوعی کاربرد دارد.

همچنین برنامه نویسی در توسعه و طراحی سایت مفید می‌باشد. برای مثال شما به راحتی می‌توانید با بوت استرپ که یک فریم ورک طراحی سایت است، وب‌سایت خود راکد‌نویسی کنید.

انواع برنامه نویسی

اکنون که با مفهوم برنامه نویسی و برنامه نویس آشنا شدیم، وقت آن است که به بررسی حوزه‌های برنامه نویسی بپردازیم. برنامه نویسی حوزه‌های گوناگونی را شامل می‌شود.

افراد می‌توانند متناسب با سلیقه و علایق خود یک زبان برنامه نویسی را انتخاب کنند. مثلا اگر دوست دارید در زمینه وردپرس فعالیت کنید، می‌توانید به سراغ زبان php بروید.

اما به طور کلی برنامه نویسی به 5 بخش اصلی تبدیل می‌شود. این بخش‌ها عبارتند از برنامه نویسی کامپیوتر، توسعه و برنامه نویسی موبایل، توسعه و برنامه نویسی وب، توسعه بازی‌های کامپیوتری و برنامه نویسی علم داده.

انواع زبان برنامه نویسی

همانطور که زبان‌های متفاوتی میان انسان‌ها وجود دارد و مردم هر کشور با یک زبان انحصاری صحبت می‌کنند، زبان‌های برنامه نویسی هم انواع مختلفی دارند که برنامه نویسان یک کدام از آن‌ها را انتخاب می‌کنند. .در یک تعریف ساده می‌توان گفت، زبان برنامه نویسی به کاربران این اجازه را می‌دهد، تا دستورات لازم را با زبان قابل فهم ماشین وارد کامپیوتر کنند تا کامپیوتر آن دستورالعمل‌ها را درک کند.

زبانی که کامپیوتر می‌تواند درک کند، زبان دودویی باینری نام دارد و ترجمه زبان برنامه نویسی به زبان دودویی باینری کامپایل گفته می‌شود. همه‌ی زبان‌های برنامه نویسی ویژگی‌های متفاوتی دارند مثلا جاوا اسکریپت دارای خصوصیاتی است که در زبان برنامه نویسی پایتون وجود ندارد.

انواع زبان برنامه نویسی از لحاظ سطح

زبان‌های برنامه نویسی از لحاظ سطح به دو بخش زبان برنامه نویسی سطح بالا و زبان برنامه نویسی سطح پایین تقسیم می‌شوند. در ادامه به بررسی هر کدام از این قسمت‌ها خواهیم پرداخت.

۱- زبان برنامه نویسی سطح پایین

زبان‌های سطح پایین زبان‌هایی هستند که به زبان کامپیوتر نزدیک می‌باشند و این کد به زبان ماشین یا اسمبلی اشاره می‌کند. این زبان‌های سطح پایین امکان مدیریت و برنامه‌ریزی یک سازمان کامپیوتر را فراهم می‌کنند.

به عبارتی کدهای این زبان به سخت افزار بسیار نزدیک است. برنامه‌هایی که به زبان‌های سطح پایین نوشته می‌شوند، به دلیل بهینه‌سازی برای نوع خاصی از معماری سیستم، نسبتاً غیرقابل حمل می‌باشند. از ویژگی‌های زبان‌ برنامه نویسی سطح پایین می‌توان به سادگی و سازگار بودن کد و همچنین سرعت بسیار بالا اشاره کرد.

• زبان ماشین (1GL)

در حوزه‌ی کامپیوتر، 1GL یا First Generation Language (زبان برنامه نویسی نسل اول) به Machine Language (زبان ماشین) یا همان صفر و یک اشاره دارد. در زبان ماشین که یک زبان سطح پایین می‌باشد، برای نوشتن دستورات لازم، از اعداد صفر و یک به‌جای دستورات انگلیسی استفاده می‌شود.

• زبان اسمبلی (2GL)

در علوم کامپیوتر، 2GL یا Second Generation Language (زبان برنامه‌نویسی نسل دوم) به زبان Assembly (اسملی) اشاره دارد. به طور کلی، هدف اصلی زبان اسمبلی، راحت‌تر کردن برنامه نویسی می‌باشد. زبان‌های اسمبلی از مترجمی به نام اسمبلر استفاده می‌کنند.

کدهای زبان اسمبلی بعد از اسمبلر شدن، به طور مستقیم روی پردازنده اجرا می‌شوند. همچنین زبان‌های برنامه نویسی سطح پایین می‌توانند به سرعت پیاده‌سازی شوند و به حافظه کمی نیاز دارند.

۲- زبان برنامه نویسی سطح بالا

زبان‌ برنامه نویسی سطح بالا به زبان انسان‌ها هماهنگ‌تر و نزدیک‌تر می‌باشد. در زبان برنامه نویسی سطح بالا با استفاده مجموعه‌ای از قوانین گرامری به راحتی می‌توان دستورالعمل‌های آن‌ها را ایجاد کرد. این زبان در دسته زبان‌هایی قرار دارد که توسط کاربران و برنامه نویسان قابل فهم و درک هستند. این زبان‌ها به هیچ عنوان توسط کامپیوترها قابل درک نمی‌باشند.

به عنوان مثال جاوا اسکریپت یک زبان سطح بالا است که برای سهولت می‌توانید از جی‌کوئری استفاده کنیید. جی‌کوئری یک کتابخانه و یک فریم ورک برای زبان جاوا اسکریپت است.

• زبان رویه محور (3GL)

زبان رویه محور نوعی برنامه نویسی است که در آن عملیات و دستورات یکی پس از دیگری و به ترتیب اجرا می‌شوند. در یک برنامه‌ی رویه ای (تابع‌ها)، یکسری نام برای موقعیت های حافظه تعیین می شود.

در زبان رویه محور، ابتدا مکان های حافظه برای متغیرها تعریف می شوند و یک سری از رویه ها به منظور دریافت ورودی ها فراخوانی می شوند، سپس مقادیر ذخیره شده در حافظه به‌عنوان خروجی برگردانده می شوند.

• زبان مسئله محور (4GL)

زبان برنامه‌نویسی مسئله محور به گونه‌ای است که کاربران می‌توانند، توصیف دقیق و تمامی جزئیات را در برنامه‌نویسی انجام دهند. این نوع زبان برنامه‌نویسی یک گام فراتر از زبان رویه محور است. برای تولید نتیجه بهتر در زبان مسئله محور اعمال تغییرات روی‌ دیتاها باید مشخص کند که خروجی نهایی چه چیزی است.

• زبان طبیعی (5GL)

زبان طبیعی از زبان‌های برنامه­ نویسی است که کد‌نویسی را به شکلی کاملا ساده و قابل درک تبدیل می‌کند. این زبان اکنون در حال توسعه می‌باشد. زبان طبیعی به انسان‌ها کمک می‌کند، تا به طور مستقیم زبان محاوره را به زبان کامپیوتر تبدیل کنند. به عبارتی برنامه‌نویسان در تلاشند تا برنامه‌نویسی را به گونه‌ای جلو ببرند که مانند جملات طبیعی و عادی به نظر برسند.

انواع زبان برنامه نویسی از زاویه ای دیگر

۱- زبان های برنامه نویسی رویه ای

برنامه نویسی رویه‌ای (Procedure Programming)، یک پارادایم برنامه نویسی است که برنامه‌ها بر‌اساس دنباله‌ای از دستورالعمل‌ها اجرا می‌شوند. بنابراین رویه‌ها مجموعه‌ای از دستورات هستند، که می‌توانند از مکان‌های دیگر در کد فراخوانی شوند. یک رویه می‌تواند آرگومان‌ها را بپذیرد و مقادیر را به فراخواننده برگرداند.

۲- زبان های برنامه نویسی کاربردی

زبان‌های برنامه نویسی در انواع متفاوتی وجود دارند. هر فرد می‌تواند متناسب با علاقه خود یک زبان برنامه نویسی را انتخاب کند. این به این معنا است که بهترین زبان های برنامه نویسی برای بازی با بهترین زبان های برنامه نویسی اندروید کاملا تفاوت دارد. اما این را هم بدانید که برخی از زبان های برنامه نویسی چند منظوره هستند.

۳- زبان های برنامه نویسی شی گرا

برنامه‌نویسی شی‌گرا (OOP) یک شیوه برنامه‌نویسی می‌باشد. ساختار این زبان شی‌ها هستند. مفهوم شی‌گرایی دقیقا از روی اشیائی که در زندگی خود می بینیم برگرفته شده است. یعنی سعی می‌شود، همه اجزا برنامه نویسی را با شی مدل کنند.

همانطور که می‌دانید زبان های برنامه نویسی متعددی از مفهوم شی گرایی پشتیبانی می کنند. سی‌شارپ، سی پلاس پلاس، جاوا اسکریپت، پایتون و…در لیست زبان‌های برنامه نویسی شی‌گرا قرار دارند.

۴- زبان های اسکریپت

اسکریپت‌ (Scripts) با زبان‌های برنامه نویسی نوشته می‌شود و هدف آن‌ها جلوگیری از انجام وظایف تکراری و اتوماتیک کردن آن‌ها می‌باشد. اسکریپت‌ها انواع مختلفی دارند و زبان‌های اسکریپت نویسی با زبان‌های برنامه نویسی کاملا متفاوت هستند. زبان‌های اسکریپتی احتیاجی به کامپایل ندارند.

۵- زبان های برنامه نویسی منطقی

به صورت کلی می‌توان گفت که این نوع از زبان های برنامه نویسی دستورالعملی به کامپیوترها نمی‌دهند، بلکه محدودیت‌هایی را در مورد انجام وظایف، در نظر می‌گیرند. این نوع از زبان های برنامه نویسی به برنامه نویسان این امکان را می‌دهند که عبارت‌های اعلانی ایجاد کنند، سپس به ماشین اجازه می‌دهند درباره پیامدهای آن استدلال کنند.

انواع حوزه‌های مختلف برنامه نویسی

در سال‌های اخیر برنامه نویسی، یکی از مشاغل محبوب‌ و پول‌ساز به شمار می‌رود. با پیشرفت تکنولوژی، برنامه نویسی از رشته‌های پر متقاضی تبدیل شده است.

همانطور که بررسی کردیم، اولین پله برای شروع برنامه نویسی شناخت حوزه‌های مختلف و زبان‌های مورد استفاده در هر حوزه می‌باشد. البته انواع زیادی دسته‌بندی و چارچوب برای زبان‌ها وجود دارد. در ادامه با حوزه‌های مختلف برنامه نویسی آشنا خواهیم شد.

۱- برنامه نویسی کامپیوتر

برنامه‌ نویسی کامپیوتر، روشی برای اعلام دستورات بعدی به کامپیوتر است. این دستورات، کد‌ها هستند. برنامه‌نویس‌های کامپیوتر، مسائل موجود را بررسی و سپس با استفاده از کدنویسی مشکلات را برطرف می‌کنند. بنابراین برنامه نویسی کامپیوتر، نشان دهنده نوشتن کد منبع یک نرم افزار است.

در مقابل، کلمه توسعه برای نشان دادن تمام فعالیت‌های مربوط به ایجاد نرم افزار و برنامه های تشکیل دهنده آن استفاده می شود. این شامل مشخصات نرم افزار، طراحی نرم افزار، سپس اجرای واقعی آن یعنی نوشتن برنامه ها به زبان برنامه نویسی و همچنین بررسی صحت آن می‌باشد.

۲- توسعه و برنامه نویسی وب

برنامه نویسی وب (Web Programming) یا توسعه وب (Web Development)، مجموعه اقداماتی است که به واسطه آن‌، قابلیت‌ها و عملکردهای مختلف یک وب سایت شکل می‌گیرد. در برنامه نویسی وب، صفحات وب یا برنامه‌های کاربردی (اپلیکیشن‌ها) درست می‌شوند.

این صفحات و یا برنامه‌ها از فضا‌ی وب و مرورگرها قابل دسترسی می‌باشند. برنامه نویسی وب بسیار وسیع و گسترده می‌باشد. برنامه نویسی وب می‌تواند یک صفحه وب ساده و ایستا باشد؛ و یا یک اپلیکیشن پیچیده را ایجاد کند.

۳- توسعه و برنامه نویسی موبایل

توسعه و برنامه نویسی موبایل برای ساخت اپلیکیشن همراه شامل مجموعه‌ای از پردازش‌ها، رویه‌ها و فرایندها می‌باشد. برای ساخت اپلیکیشن موبایل می‌توان از روش توسعه وب‌اپلیکیشن بهره برد. یعنی کاربردها و عملکردهای مربوطه تحت وب ساخته شوند و با دستگاه‌های همراه سازگار باشند.

تا در نتیجه از طریق تبلت و گوشی از آن‌ها استفاده کرد. اما روش اصلی برای ساخت اپلیکیشن‌های موبایل، روش توسعه بومی (Native Development) است که در آن اپلیکیشن مختص پلتفرم مربوطه (iOS‌ یا اندروید) ساخته می‌شود و بنابراین در این روش سازگاری بیشتر و عملکرد بسیار بهتری نسبت به وب‌اپلیکیشن‌ها فراهم می‌شود.

۴- علم داده (Data Science)

بکارگیری الگوریتم‌ها و اصول یادگیری ماشین برای کشف الگوهای پنهان در داده‌های خام علم داده یا دیتا‌ساینس نامیده می‌شود. در یک دهه گذشته یکی از چالش‌های اصلی سازمان‌ها استفاده بهینه و ذخیره‌سازی از دیتا‌ها بوده است. ازاین‌رو در سال‌های اخیر، تمرکز اصلی متخصصان داده و شرکت‌های متخصص داده روی ساختن چهارچوب‌ها و راه‌حل‌هایی برای مدیریت داده‌ها می‌باشد.

همانطور که می‌دانید زبان‌های متفاوتی برای علم داده وجود دارند. اما از بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی برای علم داده می‌توان به پایتون (Python)، R، اسکالا (Scala)، جولیا (Julia) و جاوا (Java) اشاره کرد.

۵- توسعه و برنامه نویسی بازی‌های کامپیوتری

توسعه بازی (Game Development) یکی از پرطرفدارترین شاخه‌های برنامه نویسی است و بازار کار بسیار منعطف و پول‌سازی دارد. انتخاب یک زبان برنامه نویسی بازی سازی تصمیمی حساس و نیازمند شناخت جنبه‌های مختلف آن زبان است. از آنجایی که افراد زیادی به بازی‌های ویدئویی علاقه‌مند هستند، در نتیجه حوزه توسعه بازی آینده‌ای روشن و پرسود خواهد داشت.

دو تا از رایج‌ترین زبان ‌های برنامه نویسی بازی ساز ++C و جاوا هستند. برنامه نویسان و توسعه‌دهندگان از این زبان‌های برنامه نویسی برای اجرای یکپارچه بازی و اطمینان از تجربه بازی استفاده می‌کنند. علاوه بر این از طریق این زبان‌های برنامه‌نویسی، می‌توان مدیریت بیشتری روی حافظه داشت و بازی‌های با کیفیت‌تری را عرضه کرد.

۶- سخت افزار و رباتیک

در حدود 3 دهه است، که علم رباتیک پدید آمده است و انواع ربات‌های مختلف ساخته شده است. این نوع برنامه نویسی در حوزه‌های مختلفی کاربرد دارد. مثلا در معادن، کارخانه‌ها، تاسیسات صنعتی و برخی موارد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

همچنین مهندسان برای استفاده خانگی هم برنامه نویسی ربات‌هایی را انجام داده‌اند که می‌توانند خانه را نظافت کنند یا دیگر وظایف خانه‌داری را بر عهده به بهترین حالت ممکن انجام دهند.

برنامه نویسی رباتیک فرایند تعریف دستوراتی مشخص به وسیله کد نویسی با استفاده از زبان‌های برنامه نویسی مختلف با هدف پیاده‌سازی کاربردی خاص برای یک ربات عموماً صنعتی به منظور اتوماتیک‌سازی آن است. در حال حاضر با برنامه نویسی رباتیک می‌توان ربات‌هایی را ساخت، تا وظایف روزانه نسبتاً ساده‌ای را انجام دهند.

۷- هوش مصنوعی

هوش مصنوعی، به معنای شبیه‌سازی پردازش‌های مغز انسان توسط ماشین، با استفاده از سیستم‌های کامپیوتری است.  مغز انسان بیشتر فعالیت‌های خود را بر اساس آموزش‌های قبلی که دیده است، انجام می‌دهد.

معمولاً برنامه نویسی هوش مصنوعی بر اساس یک مسئله تعریف شده، انجام می‌پذیرد. به عبارتی دیگر زمانی که یک پروژه تعریف می‌شود، بر اساس نیاز و هدف‌های پروژه، برنامه نویسی هوش مصنوعی انجام می‌شود.

پرکاربردترین زبان‌های برنامه نویسی چیست؟

همه‌ی زبان‌های برنامه نویسی کاربد خاص خودشان را دارند، و هر کدام از آن‌ها برای حوزه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. همانطور که می‌دانید، انتخاب بهترین زبان برنامه نویسی اصلا کار ساده‌ای نیست، چرا که عوامل مختلفی در این انتخاب نقش دارند.

اولین چالش برای انتخاب زبان برنامه نویسی،‌ وجود تعداد گوناگونی از آن‌ها است. زیرا اکنون حدود ۷۰۰ زبان برنامه نویسی مختلف پدید آمده است. چالش دیگر این است که بسیاری از زبان های برنامه نویسی برای هدف خاصی خلق شده‌اند و کارهایی که می‌توان با آن‌ها انجام داد محدود و متفاوت هستند.

۱- جاوا اسکریپت با 65.36% استفاده

جاوا اسکریپت (JavaScript)، یک زبان برنامه نویسی سطح بالا، پویا و تفسیری است. زبان تفسیری زبانی است که عبارت‌های آن یکی پس از دیگری ترجمه و اجرا می‌شوند و در مقابل آن زبان های برنامه نویسی کامپایل وجود دارند که قبل از اجرا تمام عبارت‌های آن به یک باره ترجمه می‌شوند.

ایده نام‌گذاری این زبان به این دلیل بوده که سازندگان آن قصد داشتند جاوا اسکریپت را به عنوان یک زبان اسکریپتی مکمل برای همراهی با جاوا ارائه دهند که یک زبان کامپایل است.

زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت در ایجاد کد‌هایی کاربرد دارد که در مرورگرهای وب در سمت کلاینت اجرا می‌شوند. همچنین برنامه نویسان برای سرعت بخشیدن به کار، از فریم ورک های جاوا اسکریپت استفاده می‌کنند.

۲- HTML/CSS با 55.08% استفاده

اگر قصد ایجاد یک وب سایت را داشتید، حتما با نام های اختصاری HTML و CSS برخورد کرده اید. زبان های HTML و CSS اکثرا به عنوان دو زبان برنامه نویسی در نظر گرفته می شود، اما این کاملا یک باور اشتباه است. این دو زبان در واقع پایه ای ترین زبان‌های برنامه نویسی وب هستند؛ به شکلی که می توان گفت تمامی وبسایت ها با استفاده از این دو زبان طراحی و ساخته شده اند.

برای شروع یادگیری طراحی یک سایت، اولین قدم یادگیری و استفاده از HTML و CSS است. البته این را هم بدانید که در شروع کار طراحی سایت نیازی به تسلط داشتن بر تمام دستورات زبان های html و css نمی‌باشد.

۳- SQL با 49.43% استفاده

زبان پرس‌ و جوی ساختاریافته (Structured Query Language | SQL) زبانی است که برای مدیریت و ارتباط با پایگاه داده مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عبارتی، می‌توان از این زبان برای ساخت پایگاه داده، حذف و به‌روزرسانی اطلاعات استفاده کرد. SQL یکی از زبان‌های مؤسسه ملی استاندارد آمریکا می‌باشد، که توسط پژوهشگران IBM در سال 1970 معرفی شد.

نسخه‌های دیگر این زبان نظیر T-SQL و PSQL نیز توسط سایر شرکت‌ها نظیر Microsoft و Interbase/Firebird ایجاد شدند. اگرچه تلاش بر این بود تا برای استفاده از این زبان، استانداردسازی صورت گیرد، اما برخی از دستورات این زبان در پایگاه‌های داده‌ رابطه‌ای مختلف، متفاوت می‌باشد.

۴- پایتون با 48.07% استفاده

زبان برنامه نویسی پایتون تقریبا یک زبان برنامه نویسی جدید به حساب می‌آید که برای اولین بار در سال ۱۹۸۹ میلادی معرفی شد. این یک زبان سطح بالا و تفسیری است که از مدیریت خودکار حافظه و برنامه نویسی شی گرا پشتیبانی می‌کند.

پایتون برای برنامه نویسی همه منظوره از جمله برنامه‌های کاربردی تحت وب بسیار محبوب است. یادگیری پایتون آسان بوده و برنامه‌نویسان پایتون برای سهولت و توسعه کار از فریم ورک های پایتون استفاده می‌کنند.

۵- تایپ اسکریپت با 34.83% استفاده

تایپ اسکریپت نوعی بررسی کننده نوع ایستا در هسته خود می‌باشد، که وظیفه‌ی آن پوشش کم و کاستی‌های جاوا اسکریپت است. در واقع تایپ اسکریپت بررسی نوع را به مرحله کامپایل اضافه می‌کند تا این کاستی‌ها را برطرف کند.

این کار با اضافه کردن سیستم تعیین نوع و سایر ویژگی‌های آینده‌نگرانه به جاوا اسکریپت قابل انجام است. تایپ اسکریپت تنها مجموعه‌ای فوق‌العاده از جاوا اسکریپت بوده و وظیفه اصلی آن مقیاس‌پذیرتر کردن جاوا اسکریپت است.

فواید یادگیری برنامه نویسی چیست؟

بسیاری از افراد در تلاش برای یادگیری برنامه نویسی هستند. درخیلی سال‌های پیش تصور می‌شد که برای یادگیری برنامه نویسی نیاز به هوش و استعداد خارقالعاده‌ای می‌باشد. اما این یک باور غلط است و امروزه هر فردی می‌تواند برنامه نویسی را یاد بگیرد.

در این راه فقط نیاز است، تمرکز، صبر و تلاش داشته باشید. علاوه بر این فریم ورک های متفاوتی در حوزه‌ی برنامه نویسی روی کار آمدند.

بیشتر افراد دوست دارند که در مواجه با مشکلات منطقی رفتار کنند. برنامه نویسی کمک می‌کند تا فرد راه حل‌های احتمالی را شناسایی کند، و آنها را اولویت بندی و سپس به راحتی جواب مناسبی برای آن پیدا کند. البته برنامه نویسی برای بسیاری از افراد تنها یک سرگرمی است که به رشد خلاقیت کمک می‌کند.

چراکه برنامه نویسی ماده ساخت یک محصول دیجیتالی مانند بازی، سایت، یک برنامه نرم افزاری و حتی یک ربات است و با کمی خلاقیت می‌توانید به خلق آنچه در ذهنتان است بپردازید. علاوه بر آن، یادگیری برنامه نویسی باعث می‌شود تا خطر ابتلا به آلزایمر و بیماری‌های مربوط به حافظه در زمان پیری کاهش پیدا کند.

از طرفی برنامه نویسی آینده بسیار درخشانی خواهد داشت و دارای درآمد قابل توجه‌ای است. اکنون برنامه نویسی یکی از مهم‌ترین و پرمخاطب‌ترین مشاغل است.

بسیاری به اشتباه تصور می‌کنند این حوزه اشباع شده است، و به اصطلاح دست زیاد است. اما باید بگوییم که برنامه نویسی بسیار گسترده است. این رشته به اندازه ای گستردگی دارد که تعداد افراد فول استک در حوزه برنامه نویسی بسیار کم است.

نتیجه گیری

به طور کلی می‌توان گفت، برنامه نویسی به معنای تبدیل کردن دستورالعمل‌های کامپیوتر به فرمی است که یک ماشین می‌تواند آن را متوجه شود. این برنامه‌ها اغلب به زبان انسان نزدیک هستند و معمولا به زبان انگلیسی نوشته می‌شوند تا خواندن و نوشتن را برای افراد آسان کنند.

به عبارتی برنامه‌نویسی به معنای نوشتن دستورات منطقی به صورت پشت سر هم می‌باشد. در حقیقت هنگامی که فردی برنامه‌نویسی می‌کند دستورات ویژه‌ای را می‌نویسد و کامپیوتر آن‌ها را اجرا می‌کند. این تعریف می‌تواند شامل کامپیوتر‌های امروزی، تلوزیون‌ها، خودروها، موبایل وتبلت‌ها، انواع لوازم خانگی و… باشد.